Na obszarze gminy Naruszewo funkcjonuje rozbudowany przestrzennie system obszarów prawnie chronionych, w skład którego wchodzą: rezerwat przyrody „Noskowo”, obszar chronionego krajobrazu (Naruszewski i Krysko-Joniecki) oraz użytki ekologiczne. Całość obszarów prawnie chronionych na obszarze gminy wynosi 6 884,33 ha i stanowi 43,1% jej terenu.
Rezerwat Przyrody „Noskowo”
Utworzony został Zarządzeniem Ministra Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego z dnia 4 kwietnia 1977 roku (M.P. Nr 10 z 1977 roku, poz. 64) na powierzchni 75,79 ha. Położony jest na 52o28' szerokości geograficznej północnej i 20o27' długości geograficznej wschodniej, na terenie Nadleśnictwa Płońsk oraz Leśnictwa Tustań. Znajduje się na poziomie od 110 do 122 m n.p.m. Nazwa rezerwatu pochodzi od nazwy uroczyska, na terenie którego się znajduje. Rezerwat utworzony został dla ochrony wielogatunkowego lasu liściastego, w którym dominują 200 letnie pomnikowe drzewa (jesion, wiąz, grab, klon, jawor, dąb). Najbardziej okazałym drzewem jest jesion wyniosły, rosnący na krawędzi doliny strumienia (pierśnica 166 cm, wysokość 39 m). W skład rezerwatu wchodzą grunty leśne (74,02 ha), nieużytki – bagna (0,52 ha), tereny komunikacyjne (0,90 ha) oraz rowy (0,36 ha). Warstwa runa jest dobrze wykształcona i bogata, a jej elementem charakterystycznym są rośliny kwitnące wiosną. Kwitnie wówczas m.in.: miodunka ćmawa, zawilec gajowy, zawilec żółty, złoć żółta, fiołek leśny i kokorycz pełna.
Obszar Chronionego Krajobrazu
Wyznaczony Uchwałą nr 59/X/90 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Ciechanowie z dnia 23.04.1990 r. oraz Rozporządzeniem nr 8/98 Wojewody Ciechanowskiego z dnia 28.05.1998 r. na terenie gminy Naruszewo zajmuje 6 874,76 ha, co stanowi 43,0% ogólnej powierzchni. W obrębie OChK w gminie wyróżnia się fragmenty obszarów: Naruszewski i Krysko-Joniecki Obszar Chronionego Krajobrazu. Użytkowanie gruntów w OChK przedstawia poniższe zestawienie:
|
Obszar Chronionego Krajobrazu |
Powierzchnia ogółem w ha |
w tym |
|||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
|
użytki rolne |
lasy i grunty leśne |
nieużytki |
|||||
|
ha |
% |
ha |
% |
ha |
% |
||
|
Krysko-Joniecki |
857,85 |
661,23 |
77,1 |
125,50 |
14,6 |
11,33 |
1,3 |
|
Naruszewski |
6 016,91 |
3 634,38 |
60,4 |
2 060,33 |
34,2 |
25,59 |
0,4 |
|
Razem: |
6 874,76 |
4 295,61 |
62,5 |
2 185,83 |
31,8 |
36,92 |
0,5 |
W obszarze chronionego krajobrazu w gminie Naruszewo grunty biologiczne czynne zajmują 6518,36 ha, co stanowi 94,8% jego powierzchni. Widoczny jest duży udział użytków rolnych – 62,5% oraz znaczny udział lasów, które zajmują 2185,83 hai stanowią 31,8% jego powierzchni. W okresie perspektywicznym zakłada się wzrost lesistości tego obszaru poprzez zalesienia gleb mało przydatnych dla rolnictwa.
Użytki Ekologiczne
Utworzone Rozporządzeniem nr 14/96 Wojewody Ciechanowskiego z dnia 30 października 1996 roku o łącznej powierzchni 1,95 hana terenie Leśnictwa Tustań oraz Leśnictwa Żurawin.
Pomniki Przyrody
Elementami podlegającymi ochronie są również pomniki przyrody:
-
ożywionej - (drzewa lub grupy drzew) na terenie:
- Kryska (jesion wyniosły, dąb szypułkowy (teren parku) oraz jesion wyniosły zwany „Mocarzem” przy kościele pw. św. Floriana)
- Radzymina (dąb szypułkowy (teren parku))
- Drochowa (3 topole (teren parku))
- Naruszewa (lipa drobnolistna)
- Leśnictwa Tustań (3 dęby szypułkowe)
- Leśnictwa Nacpolsk (5 lip drobnolistnych)
- nieożywionej - głaz narzutowy (granitognejs) na terenie gruntów wsi Wróblewo
